روز جهانی غذا ، تلنگری برای بیداری وجدان های به خواب رفته و روز همدردی با انسان هایی است که از ابتدایی ترین حق زندگی ، یعنی غذا محرومند و در این محرومیت ، دستان بی توانشان از دامان زندگی کوتاه میشود .
امروز روز جهانی غذاست و سمینارها و کنفرانس های مختلف برای رسیدگی به گرسنگان پنج قاره از جهان بر پا می شود ، اما هنوز چشمان بی رمق گرسنگان این کره خاکی ، به دستان زراندوز و بدن های فربه برگزار کنندگان این اجلاس دوخته شده است .
ناله های بیدادگر فقر ، همچنان بلند است و فقط شعار های زیباست که به یاری آن ها می شتابد .
هزاران تن گندم به دریا ها ریخته می شود ، اما به ناله گرسنه آفریقایی با قرص خشکیده ای از نان پاسخ داده نمی شود و جهان در روز جهانی تغذیه ، توهمی از حقوق بشر را به تماشا نشسته است.
جهان در ضرب آهنگ گام های هولناک و ویرانگر فقر و گرسنگی فرو رفته است و فقط آشوبی که از حسرت یک تکه نان و مقداری آب به پا شده است را می نگرد .
دور نمای دل انگیز و زیبای شهر های بزرگ و آسمان خراش های غول آسا ، منظره ای از پیشرفت انسان مدرن را به تصویر می کشد ، اما در پای این آپارتمان های سر به فلک کشیده ، برخی از گرسنگی ، توان فرار از چنگ مرگ را ندارند .
در حال حاضر بالغ بر یک میلیارد مرد ، زن و کودک در دنیا هر شب گرسنه سر بر بالین دارند .
گرسنگی نه تنها باعث کوتاهی عمر می گردد بلکه خسارات جبران ناپذیری به صلح ، آرامش و رفاه ملت ها وارد می سازد . این پدیده نیاز به عملیات عاجلی دارد که تنها تهیه غذا نمی باشد ، بلکه ریشه یابی علل گسترش جهانی گرسنگی ، پایداری و تداوم آن است .
اکنون مشغولیت ذهنی هشتاد درصد از مردم جهان ، دست یابی به غذاست .
کمبود غذا و مواد غذایی مورد نیاز بدن برای بسیاری از مردم جهان به مشکلی بزرگ و اساسی تبدیل شده است .
با آلودگی و تخریب محیط زیست ، مسائل گوناگونی به وجود می آید که در کاهش منابع غذایی جهان مؤثر است . گرما و خشکسالی ، فرسایش خاک ، کاهش نزولات جوی ، بارش باران های اسیدی و سیاست های ستمگرانه بعضی از کشور های قدرتمند در برابر کشور های در حال توسعه ، از عوامل گرسنگی و سوء تغذیه مردم جهان به شمار می آیند .
آگاهی مردم درباره مسائل گرسنگی ، کمبود و عدم امنیت غذایی به عنوان اولین قدم ماندگار در خلق
دنیایی بدون گرسنگی می باشد .
جشن روز جهانی غذا با هدف افزایش آگاهی عموم و تفهیم دنیای گرسنگی ، سوء تغذیه و فقر در ۱۵۰ کشور در سراسر دنیا برگزار می شود .
روز جهانی غذا را با هر آنچه بر درون خود دارد ، پاس داریم و این روز ، تجدید عهدمان بر مصرف درست غذا و جلوگیری از اسراف باشد .
با یاد عهدمان ، بر هنگام اسراف غذا به فکر گرسنگانی که این غذا می توانست آن ها را از مرگ نجات دهد ، باشیم و از اسراف بپرهیزیم و در پی آن شایسته است ، ایشان را دریابیم و بدین سبب برکت الهی را بر گذران زندگی خود ، جاری سازیم .
و اما غذا : غذا ، از ابتدایی ترین نیاز های انسانی و بلکه تمام موجودات زنده است و نقش اساسی آن ، انکار ناشدنی است .
اشباع غریزه گرسنگی ، از آغازین روز آفرینش تاکنون ، همراه آدمی بوده است ، به طوری که می توان گفت پیشرفت های شگفت انسان در عرصه صنعت و کشاورزی ، مدیون پاسخ به همین غریزه ساده و ابتدایی است .
در قرآن نیز به این نیاز بدنی انسان توجه شده و نام برخی از سوره ها با خوراکی ها شروع می شود .
در برخی آیات ، گاه به خواص برخی خوردنی ها اشاره شده و در برخی دیگر ، به حیواناتی که سازنده خوردنی های مناسب و مطبوع آدمی است ، اشاره گردیده است و در بعضی آیات ، آن جا که از نعمت های بی مانند بهشتی سخن به میان آمده ، از خوردنی ها و میوه هایی یاد شده که طبعا برای انسان و رشد قوای جسمانی و عقلانی او مفید هستند .
بی تردید غذای سالم و حلال ، هدیه ای بهشتی است که خداوند برای بندگان خدا جوی خود فرستاده است . لیکن مؤمنان راستین ، آن را وسیله ای برای شکر گزاری و عبودیت بیشتر می دانند و هر لقمه از آن را که می خورند ، به یاد محرومان و گرسنگان نیز هستند و ایشان را در حد وسع خود درمی یابند.
قدر غذا ، این نعمت آغازین خلقت را بدانیم و با مصرف درست و عدم اسراف ، با گرسنگان جهان همدردی کنیم .
هنگام دور ریختن غذا به این بیندیشیم که این غذا می تواند گرسنه ای را برای یک روز هم که شده از گرسنگی و مرگ نجات دهد ، از مصرف بی رویه غذا بپرهیزیم .
از روز جهانی غذا سال 2016 میلادی و 1395 خورشیدی بیشتر بدانید :
شعار ملی روز جهانی غذا - سال 1395 :
اصلاح الگوی تغذیه برای حفظ و ارتقای سلامت
روز شمار ملی هفته غذا - سال 1395 :
شنبه 24/ مهر/1395 : غذا ، آگاهی ، سلامت
یکشنبه 25/ مهر/1395 : غذا ، نظارت ، سلامت
دوشنبه 26/ مهر/1395 : غذا ، تحرک ، سلامت
سه شنبه 27/ مهر/1395 : غذا ، صنعت ، سلامت
چهارشنبه 28/ مهر/1395 : غذا ، آموزش ، سلامت
پنجشنبه 29/ مهر/1395 : غذا و سفیران سلامت
جمعه 30/ مهر/1395 : غذا ، معنویت ، سلامت
شعار بین المللی روز جهانی غذا - سال 2016 :
آب و هوا در حال تغییر است ، غذا و کشاورزی نیز باید تغییر کند .
در مورد شعار روز جهانی غذا در سال 2016 :
از همان سالی که 16 اکتبر روز جهانی غذا نام گذاری شد تا کنون ، هر سال عنوانی برای این روز توسط فائو انتخاب میشود تا در بین کشور ها در زمینه های مرتبط مانند سوء تغذیه ، گرسنگی و پیدا کردن راه حل ها در سطح جهان و منطقه بحث و تبادل نظر صورت گیرد و اقدامات مؤثری برای کاهش تعداد گرسنگان صورت گیرد .
بر اساس پیش بینی های موجود ، تعداد جمعیت رو به رشد جهان ، تا سال 2050 به حدود 9 میلیارد نفر افزایش خواهد یافت و گمانه زنی های فائو نیز حاکی از آن است که برای تأمین غذای مورد نیاز این جمعیت باید به میزان 60 درصد بر تولیدات غذایی جهانی افزوده شود .
این در حالی است که در پی تغییرات آب و هوایی ، کشاورزی خرد و خانوادگی که به عنوان تأمین کنندگان اصلی غذای مصرفی مردم جهان محسوب می شود ، به دلیل بالا رفتن دمای هوا ، خشکسالی و مسائل جوی و همچنین بروز بلایای طبیعی با مشکلات فراوانی روبرو شده است .
از این رو فائو نیز شعار روز جهانی غذای سال 2016 را « آب و هوا در حال تغییر است ، غذا و کشاورزی نیز باید تغییر کند » برگزیده است تا از این طریق بر تغییر الگوی تولید غذا و کشاورزی متناسب با تغییرات آب و هوایی تأکید ویژه ای داشته باشد و به نوعی در جهت تقویت اجرای کشاورزی اقلیم هوشمند گام بردارد .
شعار های محوری سازمان فائو در روز جهانی غذا در سال های اخیر :
شعار سال 2015 : حفاظت اجتماعی و کشاورزی ، شکستن چرخه فقر در مناطق روستایی
شعار سال 2013 : ایجاد سیستم های غذایی پایدار برای حصول امنیت غذایی و تغذیه ای
شعار سال 2012 : تعاونی های کشاورزی ، راه گشای تغذیه جهان
شعار سال 2011 : قیمت مواد غذایی از بحران تا پایداری
شعار سال 2010 : اتحاد برای مقابله با گرسنگی
گزیده ای در مورد روز جهانی غذا :
16 اکتبر برابر با 24 مهر ( که هر چهار سال یک بار به مانند سال های87 و 91 و 95 و 99 و . . . بنا به دلیل کبیسه شدن سال ، مصادف با 25 مهر می شود ) مقارن با سالروز تأسیس سازمان بین المللی خوارو بار و کشاورزی ( فائو - FAO ) ، روز جهانی غذا نام دارد .
اولین بار سازمان ملل در سال 1945 پیشنهاد کرد 16 اکتبر هر سال که مقارن با سالروز تأسیس این سازمان بین المللی است ، به عنوان روز جهانی غذا و به منظور توجه دادن جهانیان به مسئله مهم غذا انتخاب شود . تصویب این روز به عنوان روز جهانی غذا در نوامبر 1972 ، در بیستمین کنفرانس کشور ها که با شرکت اعضای سازمان خوارو بار و کشاورزی ( فائو - FAO ) تشکیل شده بود ، توسط دکتر پال رومانی وزیر بهداشت مجارستان که ریاست این کنفرانس را به عهده داشت اعلام شد .
فائو از آن به بعد ، هر ساله در تاریخ 16 اکتبر با برگزاری مراسم های با شکوهی در سراسر جهان روز جهانی غذا را گرامی می دارد و در این روز توسط بسیاری از سازمان های مرتبط با امنیت غذایی ، از جمله برنامه جهانی غذا ( WFP ) و صندوق بین المللی توسعه کشاورزی ( IFAD ) نیز جشن گرفته میشود .
مراسم روز جهانی غذا در 150 کشور جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران با حضور تمامی دست اندرکاران حوزة تولید غذا برگزار می شود و به همین دلیل نیز این رویداد یکی از شناخته شده ترین روز های موجود در تقویم جشن های مهم سازمان ملل متحد به شمار می رود .
در این روز ، سازمان های بین المللی ، به انگیزه برقراری روابط در زمینه کشاورزی و زمینه سازی برای جلوگیری از فقر و گرسنگی و مقابله با نابودی محیط زیست ، تلاش میکنند که استفاده از تجربیات ، نحوه تغذیه ، انتقال فنآوری از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه که موجب رونق و پیشرفت در صنعت مواد غذایی در ملل جهان سوم میشود از اهم این تلاش ها می باشد .
و ایشان در روز جهانی غذا ، بیش از پیش توجه جهانیان را به سایة سیاه فقر و گرسنگی که عده ای را از داشتن حد اقلی از غذا که بتوانند سلامت آن ها را تضمین کند محروم میکند ، معطوف می دارند .
روز جهانی غذا به طور کلی ، اهداف زیر را دنبال میکند :
1 - تشویق و تحریک ملت ها ، سران دولت ها ، مراکز بین المللی و نهاد های غیر دولتی به افزایش تولید محصولات کشاوورزی برای پایان دادن به گرسنگی .
2 - تشویق به برقراری ارتباط کشور های در حال توسعه برای همکاری های اقتصادی و کشاورزی و حمایت های متقابل فنی برای افزایش محصول .
3 - تشویق روستائیان و خصوصا زنان به مشارکت در تصمیم گیری هایی که شرایط زندگیشان را بهبود می بخشد .
4 - افزایش آگاهی عمومی ملل و توجه دادن آن ها به مسئله گرسنگی در جهان .
5 - تشویق انتقال تکنولوژی به جهان در حال توسعه .
6 - بجوش آوردن همت و مسؤلیت بین المللی و ملی برای جنگ علیه گرسنگی ، سوء تغذیه ، فقر و جلب توجه به تولید و توسعه کشاورزی پایدار .
گزیده ای در مورد سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد ( فائو - FAO ) :
فائو در ماه اکتبر سال ۱۹۴۵ بر اساس گردهمائی نمایندگان ۴۲ کشور جهان در کبک کشور کانادا تأسیس شد و در حال حاضر بزرگترین مؤسسه تخصصی سازمان ملل متحد به شمار می رود .
این سازمان در حال حاضر دارای ۱۶۹ کشور عضو ، یک عضو وابسته ( پورتوریکو ) و یک سازمان عضو ( جامعه اقتصادی اروپا ) می باشد .
مقر این سازمان واقع در شهر رم در کشور ایتالیا است .
فائو یا سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد از سازمان های بین المللی است که در زمینه توسعه کشاورزی فعالیت دارد .
این سازمان از مرکز فائو و از طریق شبکه جهانی ، بالغ بر حدود نود اداره برای گسترش و مدرنیزه کردن کشاورزی ، جنگل داری ، شیلات و تأمین غذای مناسب برای همگان ، به کشور های در حال توسعه کمک میکند.
فائو به اعضایش شامل اتحادیه اروپا و ۱۸۳ کشور خدماتی ارئه میدهد و در این راه با هزاران همراه در سر تا سر جهان ، از سازمان های جامعه مدنی مانند گروه های کشاورزان و سازمان های بشر دوستانه تا دیگر مؤسسات ملل متحد ، بانک های توسعه و بخش خصوصی ، همکاری میکند .
در واقع ، میتوان تشکیل این سازمان را اقدامی عملی برای پایان دادن به ترس همیشگی انسان ها از گرسنگی ، ارزیابی کرد .
هدف اساسی سازمان فائو ، مقابله با فقر و گرسنگی و سوء تغذیه در دنیا است .
از آن جا که فقر و گرسنگی با یکدیگر در ارتباط هستند ، فائو هدف خود را تأمین و دسترسی فیزیکی و اقتصادی به غذا برای همه کس و در همه جا قرار داده است .
نظر به ابعاد و گسترش فقر در مناطق روستائی که به ویژه کشاورزان و ماهی گیران خرده پا و سایر اقشار فقیر جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد ، فائو از سیاست های هماهنگ و یکپارچه توسعه روستائی و برنامه هائی که تولید مواد غذائی ، محصولات کشاورزی ، تولیدات دامی ، ماهی گیری و جنگل داری را در بر می گیرد ، حمایت و آن ها را تشویق می نماید.
اهداف این سازمان را به طور خلاصه ، می توان به شرح زیر برشمرد :
1 - بالابردن سطح تغذیه و استاندارد های زندگی مردم کشور های عضو
2 - بهبود تولید و توزیع مواد غذائی و فرآورده های کشاورزی در ایجاد امنیت غذایی
3 - بهبود کیفی شرایط زندگی روستائیان در جهان
4 - حفاظت منابع طبیعی و ارتقاء وضع توسعه پایدار
و فعالیت های فائو مشتمل بر موارد زیر است :
1 - مساعدت به کشور های در حال توسعه با در اختیار گذاشتن امکانات فنی و ارائه توصیه های فنی به جامعه کشاورزی به نمایندگی از طرف دولت های عضو و مؤسسات مالی
2 - جمع آوری ، تحلیل و انتشار اطلاعات
3 - ارائه رهنمود و مشاوره به دولت ها در برنامه ریزی و سیاست گزاری های بخش کشاورزی
4 - ایجاد امکانات برای گردهمایی و تبادل نظر بین نمایندگان دولت های فقیر و غنی با شرایط برابر و بحث در مورد مسائل کشاورزی و غذا
فائو در گزارشی که با مشارکت برنامه جهانی غذا تهیه کرده ، آورده است که بیش از یک میلیارد نفر از مردم جهان ، در گرسنگی به سر میبرند و تعداد این افراد با توجه به شرایط جدی اقتصادی ، در حال افزایش است.
سوء تغذیه در کشور های در حال توسعه اصلی ترین محور این گزارش ارزیابی شده است.
طبق این گزارش ، بیش از یک میلیارد نفر یعنی یک نفر از هر شش نفر ، در سراسر جهان ، دچار گرسنگی یا سوء تغذیه هستند که بیشتر این افراد در کشور های در حال توسعه زندگی میکنند .
این گزارش 60 صفحه ای که درباره نبود امنیت منابع غذایی منتشر شده است ، چشم اندازی نه چندان مطلوب پیش روی مخاطبان قرار میدهد.
پیش از این ، سازمان فائو به دنبال برنامه ریزی برای کاهش تعداد افراد گرسنه در دنیا بود ، ولی در آخرین ارزیابی کارشناسان این سازمان هشدار داده شده است که اگر اقدامی هماهنگ و بینالمللی انجام نشود ، هیچ پیشرفتی در این راه به دست نمیآید . آن ها هشدار داده اند که باید تولید مواد اولیه غذایی در چند دهه آینده ، حدود 70 درصد بیشتر شود ، در غیر این صورت قحطی در دنیا غیر قابل اجتناب خواهد بود .
با این حال ، دیوید دیو ( اقتصاد دان ارشد فائو ) تأکید میکند که باید کار های بیشتری برای مقابله با کمبود غذا در سراسر جهان انجام شود .
او یادآور میشود : حتی قبل از بروز بحران اقتصادی و بحرانی که بعد از آن ، در قیمت مواد غذایی در دنیا پیش آمد ، تعداد افرادی که دچار سوء تغذیه بودند ، به تدریج در حال افزایش بود . به گفته او ، قبل از این بحران ها بیش از 800 میلیون نفر در جهان در گرسنگی به سر می بردند یا دچار سوء تغذیه بودند و همین زیاد بودن تعداد افرادی که با گرسنگی دست به گریبان هستند ، نشان میدهد که راهی طولانی برای حل این موضوع پیش رو است .
دیوید دیو یادآور میشود که در دوره ای از تاریخ ، از تعداد گرسنگان جهان کم شده است . او میگوید : در دهه های 1970 و 1980 میلادی ، با آن که جمعیت به سرعت در حال رشد بود ، تعداد مبتلایان به سوء تغذیه کاهش یافت ، چون سرمایه گذاری زیادی در بخش پژوهش های مرتبط با کشاورزی از جمله شیوه های آبیاری و توسعه فناوری های جدید انجام شد .
هر چند طبق آمار منتشر شده توسط سازمان های بین المللی نظیر فائو و یونسکو ، کشور ایران به لحاظ تولید مواد غذایی و نیز سرانه مصرف مواد غذایی در وضعیت تقریبا مناسبی قرار دارد ، با توجه به افزایش جمعیت کشور در سال های آینده و نیز به دلیل آن که کشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی جزء
مناطق خشک و کم باران محسوب می شود ، توجه ویژه به امنیت و ایمنی مواد غذایی و داشتن برنامه ای منسجم به منظور بهبود کیفیت تغذیه ای در کشور امری اجتناب ناپذیر است .